اثرات ضدالتهابی، ضددردی، سمیت حاد و تعیین مقدار هایپریسین در گیاه علف چای

سابقه و هدف: گیاه علف چای (hypericum perforatum) از جمله گیاهان دارویی است که از آن در طب سنتی ایران به عنوان ضدالتهاب و عامل التیام بخش یاد شده است. لذا با توجه به پیشینه و بومی بودن گیاه فوق در ایران، این مطالعه با هدف بررسی اثر ضدالتهاب، ضد درد و سمیت حاد آن انجام شده است.مواد و روشها: مطالعه بصورت تجربی و (مداخله ای) انجام و با استفاده از حلال متانول و دستگاه سوکسله از گیاه عصاره‎گیری و سپس عصاره فوق کاملاً خشک گردید. جهت بررسی اثر ضدالتهابی عصاره از روش ادم ایجاد شده در پای rat با استفاده از کاراژینان و جهت مطالعه اثر ضددردی از روش‎های آزمون فرمالین ، صفحه داغ(hot plate ) و آزمون رایتینگ (writhing) استفاده گردید. برای بررسی هماهنگی حرکتی آزمون روتارود (rotarod ) بکار گرفته شد. سمیت حاد (ld50) عصاره با روش پروبیت و میزان هایپریسن تام مطابق روش فارماکوپه تعیین گردید. جهت آنالیز داده‎ها از آنالیز واریانس و بدنبال آن آزمون student-newman-keuls با 05/0>p استفاده شد. یافته ها: در بررسی اثر ضد التهابی، عصاره گیاه علف چای با دوزهای mg/kg150 و 100 اثرات مشابهی را با ایندومتاسین با دوز mg/kg4 نشان داد. در آزمون فرمالین نیز عصاره گیاه علف چای در تمامی دوزهای مورد مطالعه (mg/kg25–250) سبب مهار هر دو فاز درد گردید(001/0>p). در آزمون صفحه داغ نیز در دامنه دوز مورد مطالعه (mg/kg25–250) افزایش معنیداری در آستانه درد، در مقایسه با گروه شاهد، پس از 30 دقیقه مشاهده گردید. در آزمون رایتینگ عصاره در دوزهای 25 (05/0>p) و 50، 75، 100 و 150 میلیگرم بازاء کیلوگرم وزن بدن (001/0>p) کاهش معنیداری را در میزان رایتینگ در مقایسه با گروه شاهد نشان داد. عصاره فوق در هیچ یک از دوزهای مورد بررسی تأثیری بر هماهنگی حرکات حیوان نداشت. ld50 که شاخصی از سمیت حاد عصاره می باشد، پس از 72 ساعت در تجویز داخل صفاقی عصاره معادل mg/kg1111/1111 در موش سوری تعیین گردید. میزان درصد هایپریسین تام نمونه معادل 003/0±101/0 گزارش گردید.نتیجه گیری: نتایج حاصل میتواند گیاه فوق را با اثرات ضدالتهاب و ضد درد معرفی نماید.